Een spookschip op Urk, 2006
Zeven jaar lang lag er een spookschip in de haven van Urk
Ze had geen naam, er was soms raar volk aan boord, maar meestal was er niemand en ze zag er zo grauw en kil uit als een bunker. Het schip lag er gewoon en niemand keek naar haar om. De jaren zonder onderhoud hadden haar zeker geen goed gedaan. Buitenom was ze erg gaan roesten, maar vooral benedendeks was het alsof er een bom was ontploft. In de machinekamer was in al die jaren zelfs nog geen poetslap naar binnen gegooid. Ook was de Poolse beheerder die erop zat “vergeten” om de machinekamerluiken boven de hoofdmotor te sluiten, waardoor er 7 jaar lang regenwater, sneeuw en bende over de motor was gelopen.
De motoren hadden al die tijd niet gedraaid, en er deden op Urk allerlei verhalen de ronde over het schip. Zo zou de schroef er af gehaald zijn, want Scheepswerf Mets moest nog geld ontvangen van de vorige eigenaar. De hoofdmotor zou helemaal zijn vastgelopen. De Scania en Werkspoor generatoren waren zo oud als Methusalem en verder zat er ongelofelijk veel asbest en andere gevaarlijke stoffen op die boot. Ook zaten er 10 Poolse krakers op de CASTOR, die er juridisch nooit meer af te krijgen waren.
Er lag inderdaad een schroef op het achterdek, en de motor zag eruit om te verschroten.
Die Polen zaten inderdaad aan boord, 10 man sterk. De isolatie was zeker twijfelachtig, en leek erg op asbest. Na een inspectieronde was een vreemd gevoel en jeuk overal toch zeker beangstigend, mede door de verhalen over gevaarlijke stoffen etc.
Toch konden de nieuwe eigenaren het maar moeilijk aanzien dat zo’n fantastische roestbak steeds roestiger werd op Urk.
Passantentarief
De eerste keer dat de CASTOR haar nieuwe baasjes zag, zal ze waarschijnlijk haar neus hebben opgehaald. Een piepjong stel, net van school, rijdend in een gare Seat Marbella. Geld was er inderdaad niet, dus het onderste moest uit de kan.
Na wat rondvragen bleek dat de gemeente Urk de CASTOR aan de ketting had gelegd omdat er al die jaren geen cent havengeld was betaald. Voor het gemak had de gemeente Urk maar het passantentarief berekend over al die jaren, waardoor de schuld was opgelopen tot tegen de honderdduizend euro. Urk had al eens eerder geprobeerd de CASTOR te onteigenen om haar vervolgens te veilen, maar dit bleek juridisch niet haalbaar.
Het plan dat de huidige eigenaar, een Belg, met de CASTOR had, was in rook op gegaan. Het schip was voor hem een blok aan het been geworden. Een voorstel om het schip van de hand te doen, waarbij de havengeldschuld van zijn naam werd geschrapt nam hij daarom maar al te graag aan.
Ook de gemeente Urk wilde maar wat graag van het schip af. Ze hadden plannen met de visserijhaven, maar de CASTOR lag enorm in de weg. De gemeenteraad zat dus met een potentieel wrak van maar liefst 600 ton in de maag. Na kort overleg deed de gemeente water bij de wijn, en schold het gros van de havengeldschuld kwijt. Het schip moest dan wel binnen 5 dagen de haven verlaten, op straffe van duizenden euro’s per dag als zij er langer zou blijven liggen.
Dom risico ?
Alle bovenstaande problemen qua staat van het schip, machinerie en Poolse krakers waren nog te overzien. Het grootste probleem zat hem in het feit dat de huidige eigenaar, de Belg, niet kon aantonen dat hij ook écht eigenaar was, en kon ook niet weerleggen of er wel of niet hypotheek op het schip was gevestigd. De man had verzaakt het schip ergens ter wereld te registreren, waardoor het onmogelijk was na te gaan of e.e.a. klopte. Of wellicht verzweeg hij de registratie met opzet of was hij de eigenaar helemaal niet….
We hebben jaren lang toch een beetje afgewacht of er nog een bank of schuldeiser zou aankloppen, maar tot op heden is het stil op dat gebied…..
Dood schip
Een schip dat 7 jaar lang heeft stilgelegen binnen 5 dagen weer aan de praat krijgen is zondermeer een uitdaging. Vandaar dat we er al aan waren begonnen een maand voordat de onderhandelingen met Urk überhaupt waren aangevangen. De gemeente wist niet dat het schip al kon varen tijdens de onderhandelingen, en had goede hoop middels de boeteclausule toch nog wat van het verloren havengeld terug te zien….
Maar er was verder geen kennis hoe het schip nou eigenlijk functioneerde.
Dus maar begonnen met prutsen aan een generator, in de vrieskou, met alleen een Maglite als lichtbron. De volgende dag kregen we hulp van de eigenaar van een zuster van de CASTOR, de Antares.
Met hem stapte er 30 jaar ervaring met precies deze schepen aan boord. Een dieselgenerator was snel genoeg aan de praat, een nieuwe set accu’s en wat doorgerotte koelwaterleidingen vervangen middels aan boord gevonden tuinslang en wat ijzerdraad was voldoende om het schip weer tot leven te brengen.
De CASTOR, ze vaart weer!
De volgende weken werden stap voor stap slechts de essentiële systemen opgestart. Hier en daar wat verlichting, perslucht, brandstof in de dagtank, smeeroliedruk was goed, koeling middels zeewater direct door de hoofdmotor , stuurinrichting werkte nog en klaar. We konden varen. Een leuke uitdaging was het vullen van het koelwatersysteem voor de generator. Er was wel water verkrijgbaar op de kade, maar omdat het -10 was, was er geen druppel uit de slangen te persen.
En zoals gezegd moest het onderste uit de kan, dus een kannetje antivries kopen werd hem niet zolang we met moeite vloeibaar water gratis konden krijgen. Nadat alle rekeningen waren betaald, stond er nog 1250 euro op de bank. En we moesten ook nog eten die maand. Een gigantisch geluk zat hem in het feit dat er nog 5 kuub brandstof zat verstopt in 1 der bunkertanks, benodigd voor de reis naar Rotterdam….
Tenslotte was de hoofdmotor aan de beurt. Verrassend genoeg startte deze onmiddellijk na het eerste schot lucht, de machinekamer vol roeststof blazend. Daarop sleurde de CASTOR aan de trossen; het verhaal van de verwijderde propeller bleek dus óók een fabeltje. De afstandsbediening van de hoofdmotor bleef weigeren, waardoor de CASTOR uiteindelijk, 2 dagen na het tekenen van het contract met de gemeente Urk, op de ouderwetse manier haar achtersteven de haven van Urk toekeerde; namelijk met de telegraaf.
